Prostaatkanker is de meest voorkomende kanker bij mannen. Meer dan 80% van de mannen krijgt prostaatkanker voor de leeftijd van 80 jaar.

Gelukkig groeit deze kanker traag, zodat direct ingrijpen via een operatie of bestraling niet meteen nodig is. Meestal kan er afgewacht worden.

Door gezonder te leven (meer plantaardige voeding, meer lichaamsbeweging en ontspanningsoefeningen) kunnen mannen met beginnende prostaatkanker hun kanker veel trager laten groeien en dus beter onder controle houden.

Na één jaar gezond geleefd te hebben, was de PSA-waarde  met 4% gedaald, terwijl in de controlegroep het PSA verder gestegen was met 6%.  PSA staat voor Prostaat Specifiek Antigeen: hoe meer PSA in het bloed, hoe groter de prostaatkanker of hoe sneller hij groeit.

Het bloed van de personen die gezond leefden, was 8 keer beter in staat om de groei van prostaatkankercellen af te remmen.

Het resultaat was dat na 2 jaar slechts 5% van de personen die gezond leefden geopereerd of bestraald dienen te worden aan de prostaat (omdat de kanker teveel gegroeid was). In de controlegroep was dit 27%. Een groot verschil dus: de personen die gezond leefden hadden vijf keer minder kans dat hun kanker bleef verder groeien zodat na 2 jaar ingrijpen nodig was.

De conclusie van de onderzoekers was dan ook dat ‘intensieve levensstijl-veranderingen de groei van beginnende prostaatkanker kan beïnvloeden’.


Bronnen:
De voedselzandloper, Kris Verburgh, 2012
Clinical events in prostate cancer lifestyle trial: results from two years of follow-up. Intensive lifestyle changes may affect the progression of early, low grade prostate cancer in men. Urology, 2008.
Intensive lifestyle changes may affect the progression of prostate cancer. J Urol, 2005.  
Foto: WikiCommons (author: Nephron)Hier klikken om te bewerken.

Groente en fruit doen je langer leven.

Een studie met 65 000 deelnemers toonde maar weer eens aan dat hoe meer groente en fruit je eet, hoe minder kans je hebt om te sterven.

Mensen die vijf porties fruit of groente per dag aten, hadden 29% minder kans om te sterven. Als je zeven porties at, dan had je 42% minder kans om te sterven.

Groente bleek nog effectiever te zijn dan fruit.

Sommige diëtisten vinden het echter al heel moeilijk om mensen te overtuigen om vijf stukken fruit of groente per dag te eten. Maar natuurlijk, als je minder brood, aardappelen, pasta, rijst en koeken eet, dan dien je deze ongezonde voedingsmiddelen wel te vervangen door bijvoorbeeld groente en fruit.

Vervang daarom bijvoorbeeld je aardappelpuree door bloemkoolpuree, en eet ’s ochtends in plaats van een kom ontbijtgranen, een kom met fruit, noten en amandelmelk. Als vieruurtje eet je bijvoorbeeld wat pruimen, abrikozen of broccolistengeltjes die je dipt in pesto.

Kortom, er zijn honderden manieren om meer groente en fruit te eten.  


Bronnen:
De voedselzandloper, Kris Verburgh, 2012
Fruit and vegetable consumption and all-cause, cancer and CVD mortality: analysis of Health Survey for England data, J Epidemiol Community Health, 2014

De Hoge Gezondheidsraad heeft een bijzondere aanbeveling gedaan: we zouden minder rood vlees dienen te eten. Rood vlees is vlees afkomstig van rund, varken, schaap en paard. Wit vlees is gevogelte (kip, kalkoen, etc). Wit vlees is een gezonder alternatief voor rood vlees.
De Hoge Gezondheidsraad beveelt aan om niet meer dan 500 gram rood vlees per week te eten omdat rood vlees het risico verhoogt op darmkanker.

Onderzoeken tonen al jaren aan dat (veel) rood vlees niet gezond is, en dat het niet alleen het risico verhoogt op darmkanker, maar ook op andere kankers, op diabetes en hart-en vaatziekten. Zo toont een grote studie aan dat per portie rood vlees het risico op een hartaanval met 20% stijgt.

Bekijk hier het stukje in het journaal:

http://www.deredactie.be/permalink/2.31493?video=1.1835377


Bronnen:
De voedselzandloper, 2012.
Red meat consumption and mortality: results from 2 prospective cohort studies. Arch Intern Med. 2012
Meat consumption and mortality - results from the European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition, BMC Medicine, 2013

Een appel per dag eten werkt even goed om je kans op een hartaanval te verminderen dan een statine-pil nemen. 
Dat was de conclusie van onderzoekers van de Universiteit van Oxford. Vooral mensen ouder dan 50 zouden best dagelijks een appel eten. 

Als vijftigplussers in Groot-Brittanië elke dag een appel eten, zouden er jaarlijks 8500 minder doden vallen door hart-en vaatziektes, een getal vergelijkbaar wanneer ze statines zouden nemen. 

Statines zijn een vorm van medicatie die inderdaad je kans op een hartaanval kan verminderen, en die heel vaak voorgeschreven worden. 

Statines hebben echter ook bijwerkingen, en de onderzoekers schreven dat als vijftigplussers meer statines nemen, er elk jaar duizenden gevallen van spierziekte zouden bijkomen en 14 000 extra diagnoses van diabetes (statines verhogen immers het risico op diabetes). 

Bovendien zouden appels volgens de onderzoekers niet enkel beschermen tegen hart-en vaatziekten, maar ook tegen talloze andere ‘verouderingsziektes’, zoals kanker. 

We spreken ook maar over één appel. Wat zou het geven als je heel je voedingspatroon gezond(er) is? (meer fruit, groente, noten, zwarte chocolade, rode wijn, peulvruchten, havermout, …)

De onderzoekers concludeerden dan ook dat de 150 jaar oude leuze ‘An apple a day keeps the doctor away’ meer dan toepasselijk is, en dit omdat appels boordevol gezonde stoffen zitten zoals flavonoïden en vezels. 

Spijtig wel dat de titel van het artikel ‘A statin a day keeps the doctor away’ is, wat helemaal anders is dan de inhoud van het artikel, waar de leuze ‘An apple a day keeps the doctor away’ door de onderzoekers bezongen wordt (wellicht hebben de onderzoekers op vraag van de redacteuren van het magazine de titel moeten veranderen). 


Bron: 
A statin a day keeps the doctor away Comparative proverb assessment modelling study, Britisch Medical Journal, 2013
BBC: Apple-a-day call for all over-50s, 18/12/2013

Deze man is 55 jaar oud en doet al twintig jaar aan calorierestrictie met de bedoeling minder snel te verouderen.

Calorierestrictie bestaat eruit dat je 20 tot 30 % minder calorieën eet dan je dagelijks nodig hebt. Hierdoor gaat het lichaam in een soort van ‘spaarstand’, waarbij het zichzelf beter beschermt en repareert. Hierdoor zou je minder snel verouderen.

Calorierestrictie verlengt de levensduur bij verschillende soorten proefdieren; van fruitvliegjes en wormpjes tot ratten en apen – hoewel bij apen er een recente studie is verschenen die geen effect aantoont op de levensduur (een andere studie toonde wel een duidelijk effect bij apen).

De vraag is: ziet hij er jonger uit? Zou het de moeite waard zijn?

Een studie met 32 232 vrouwen toonde een verband aan tussen het eten van omega-3 vetzuren in vis en minder risico op rheumatoïde artritis.

Reuma is een chronische ontstekingsziekte, die allerlei klachten kan geven, waaronder  een chronische ontsteking van de gewrichten die op de duur de gewrichten zwaar kan beschadigen.

Vrouwen die één portie vette vis aten per week (minstens 210 mg aan omega-3 vetzuren), hadden 35% minder kans op rheumatoïde artritis. De vrouwen die dit al het langst deden in de studie (sinds 1987), hadden zelfs 52% minder kans op rheuma.

Kortom, één vet visje per week, dat moet te doen zijn! Vette vis is bijvoorbeeld zalm, makreel, ansjovis of haring.

Bron:
Long-term intake of dietary long-chain n-3 polyunsaturated fatty acids and risk of rheumatoid arthritis: a prospective cohort study of women, Annals of the Rheumatic Diseases - BMJ Journals, 2013

Iedereen weet dat sporten gezond is. Maar vaak zijn mensen te moe om te sporten. Daarvoor kunnen veel goede redenen zijn, maar ooit al gedacht aan brood, aardappelen, pasta en rijst?

Volgens professor David Ludwig kunnen deze producten mensen moe maken. Zo moe dat ze na de (avond)maaltijd geen energie meer hebben om te sporten. Brood, aardappelen, pasta en rijst zijn immers vooral opgebouwd uit suikers. Een broodje of een maaltijd met aardappelen veroorzaakt een hoge suikerpiek, die veel insuline vrijstelt, waardoor je je moe en futloos voelt.

Kortom, een bord aardappelen kan ervoor zorgen dat je geen zin meer hebt om een blokje rond te lopen. En zo kom je terecht in een vicieuze cirkel van te weinig sport en teveel koolhydraat-rijk eten.

Blauwbessen kunnen het risico op diabetes verminderen. Idem voor andere soorten fruit, maar blauwbessen hadden de grootste invloed volgens een studie die meer dan 187 000 mensen volgde.

Volgens de onderzoekers hadden mensen die blauwbessen eten, 26% minder kans op diabetes. Ook druiven, rozijnen en appels kunnen het risico verminderen.

Eerdere studies toonden al aan dat mensen die blauw fruit eten, minder kans hebben op dementie, en dat wanneer blauw fruit in direct contact komt met bepaalde cellen (zoals in de mond of keel), het risico op keel- of mondkanker vermindert.

Bronnen:
Fruit consumption and risk of type 2 diabetes: results from three prospective longitudinal cohort studies, BMJ 2013.
De voedselzandloper, 2012, Kris Verburgh.
Foto: Dcrjsr, WikiCommons (Creative Commons Attribution 3.0 license).

Je hebt toch goed ontbeten?

Het ontbijt stelt je lichaam af voor de dag die komen moet. Mensen die niet ontbijten komen meer bij in gewicht, presteren cognitief minder goed in de voormiddag (zelfs al eten ze om tien uur een snelle hap) en hebben een grotere kans op hoge bloeddruk en hart-en vaataandoeningen. Mannen die regelmatig hun ontbijt overslaan hebben bijvoorbeeld 27% meer kans op een hartaanval!

Bron:
De voedselzandloper, Kris Verburgh, 2012
Prospective Study of Breakfast Eating and Incident Coronary Heart Disease in a Cohort of Male US Health Professionals. Circulation, 2013.
Foto: Denna Jones (Flickr), Creative Commons Attribution 2.0 Generic license.

Als je op 4 zaken let, kun je je kans op een hartaanval met 92% verminderen.

Dit was de conclusie van een grote studie met 82 000 vrouwen die maar liefst 26 jaar duurde.

Als de personen geen overgewicht hadden, niet rookten, regelmatig sporten en een gezond dieet aten (veel groente, fruit, noten, matig alcoholgebruik), hadden ze 92% minder kans om aan een hartaanval te sterven.

Deze en andere studies geven een heel andere kijk op gezondheid. Sommige wetenschappers zijn zelfs van mening dat elke hartaanval of beroerte die plaatsvindt voor 80 jaar in principe vermeden had kunnen worden (bij iedereen die niet -ernstig- genetisch belast is).


Bron: 
Adherence to a low-risk, healthy lifestyle and risk of sudden cardiac death among women.  Journal of the American Medical Association, 2011
Foto: Pixmac

Eindelijk beginnen ook in België en Nederland artsen en professoren hun stem te verheffen tegen de klassieke voedingsaanbevelingen van de overheid.
Zo raadt professor Frits Muskiet aan om geen of zo weinig mogelijk brood, aardappelen, pasta of rijst te eten. Deze producten zijn immers opgebouwd uit zetmeel. Zetmeel is een ‘verborgen suiker’: het bestaat uit lange ketens van glucose. Brood, aardappelen, pasta of rijst veroorzaken suikerpieken in het bloed en versnellen zo het verouderingsproces.

Bovendien bevatten tarweproducten (brood of pasta) proteïnen die het immuunsysteem prikkelen en voor ontsteking in het lichaam kunnen zorgen.

Enkele citaten uit het artikel van professor Muskiet:

‘Ik probeer geen granen te eten, zoals ik het algemeen probeer te vermijden om voedingsmiddelen te eten die vooral koolhydraten bevatten. […] Als je dit de hele dag doet, zit je constant op hoge insulines en dat verhoogt het risico op hart-en vaatziekten. […] Ik eet dus zeker geen geraffineerde koolhydraten, maar ook geen volkorenbrood.’

Diabetespatiënten zouden volgens professor Muskiet zelfs niet gediend zijn met volkorenbrood: ‘Die personen zouden het eten van koolhydraten al helemaal moeten beperken’.

En tenslotte over melk:

‘Koemelk ligt in het verlengde van granen. Als mensen last hebben van hun darmen en ze stoppen met melkproducten en granen, dan zie je vaak dat ze enorm opknappen.’

En hiermee raakt professor Muskiet de kern van de zaak: als mensen hun voedingspatroon flink wijzigen (veel minder of geen brood, aardappelen, pasta, rijst of melk), zie je dat ze zich vaak flink beter voelen. En verliezen ze ook gewicht.

Daartegenover staat het overheidsadvies, met de klassieke voedingsdriehoek of schijf van vijf, dat niet doortastend genoeg is om echt grote verbeteringen in de gezondheid van mensen teweeg te brengen. En dan vraagt de overheid zich af waarom ze de epidemie van overgewicht en welvaartsziektes niet kan indijken.

Deel dit bericht om deze boodschap te verspreiden.  

Bronnen:
- De voedselzandloper, Kris Verburgh
- De (vervelende) waarheid over granen – Hoe gezond is ons dagelijks brood?, Professor Frits Muskiet & Pascalle Naessens, Vitaya magazine, maart 2013.

Bewerkt rood vlees verhoogt de kans om vroeger te overlijden. En dit volgens een grote studie die 13 jaar duurde en 450 000 Europeanen volgde.

Personen die meer dan 160 gram bewerkt vlees per dag aten (het gewicht van 2 worstjes en een plakje spek) hadden 44% meer kans om te sterven vergeleken met mensen die slechts ongeveer 20 gram bewerkt vlees aten per dag.

Deze 44% toename is een aanzienlijk cijfer, zeker omdat al gecorrigeerd werd voor ongezonde levensstijlfactoren (dit omdat mensen die veel bewerkt vlees eten vaak ook meer roken, minder groente eten, enzovoort).

Bewerkt vlees is voeding zoals spek, ham, hot dogs, salami en worsten.

Eerder onderzoek toonde al een duidelijk verband aan tussen de inname van bewerkt vlees en diabetes en darmkanker.


Bronnen:
http://www.bbc.co.uk/news/health-21682779 // Meat consumption and mortality - results from the European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition, BMC Medicine, 2013 // Foto: André Karwath Creative Commons Attribution-Share Alike 2.5 Generic license.

Een recente studie met 60 000 proefpersonen toonde aan dat wanneer personen veel magnesium-rijke voeding eten, ze 50% minder kans hebben op een hartaanval.

Magnesium is een belangrijke stof, die ondermeer het energiemetabolisme van het lichaam beter laat draaien.

Welke voeding bevat veel magnesium? Dit zijn groene bladgroenten (kool, salade, spinazie…), peulvruchten (erwten, bonen, linzen, …) en noten.

Ideaal is om de magnesium via voeding binnen te krijgen, omdat magnesiumsupplementen soms darm-en maaglast kunnen geven.

In het westen is de inname van magnesium voor veel mensen te laag, omdat ze te weinig groenten, peulvruchten en noten eten. Voor de helft minder kans op een hartaanval loont het echter wel de moeite!


Bron:
Associations of dietary magnesium intake with mortality from cardiovascular disease: The JACC study, Atherosclerosis, 2012
Foto: Wiki Commons

Gezond leven loont. Maar in welke mate?

Een grote studie waarin 120 000 Nederlanders gedurende 25 jaar gevolgd werden geeft een antwoord.

De mannen in de studie die niet rookten, een normaal gewicht hadden, regelmatig sporten en gezond aten (veel groenten, fruit, noten, peulvruchten, vis en niet teveel vlees) leefden 8,5 jaar langer. De vrouwen die dit gezonde levenspatroon volgden leefden gemiddeld 15 jaar langer.

En dit zijn nog maar de jaren dat de proefpersonen langer leefden. Het aantal gezonde levensjaren (waarin men niet geplaagd wordt door ziektes), is ongeveer het dubbele.


Bron:
Brandt, P.A., van den. The impact of a Mediterranean diet and healthy lifestyle on premature mortality in men and women. Am. J. Clin. Nutr., 2011, 94: 913-920.
Foto: Pixmac